Αγώνας κατά της σεξουαλικής βίας

Η βία και πιο συγκεκριμένα η μορφή που λαμβάνει αυτή ως σεξουαλική παρενόχληση έχει λάβει τεράστιες διαστάσεις ως διεθνές φαινόμενο. Παρατηρείται σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό σε κάθε χώρα ασκώντας επιρροή και στα δύο φύλα. Ως ενέργεια εντοπίζεται σε πληθώρα τομέων, όπως από τον χώρο εργασίας, τις δομές εκπαίδευσης, την οικογένεια, συμπεριλαμβάνοντας και τον στενό οικογενειακό κύκλο, έως και τον αθλητισμό.

Όμως, επειδή η έννοια του βιασμού-σεξουαλικής παρενόχλησης έχει σημαντικό «βάρος», χρειάζεται να προσδιοριστεί αρχικά εξ’ ορισμού. Σύμφωνα, λοιπόν, με τον ορισμό που δίνεται βάσει νόμου, «σεξουαλική παρενόχληση είναι οποιαδήποτε ανεπιθύμητη λεκτική, μη λεκτική ή σωματική συμπεριφορά σεξουαλικού χαρακτήρα που αποσκοπεί ή έχει ως αποτέλεσμα την προσβολή της αξιοπρέπειας ενός προσώπου, ιδίως με τη δημιουργία εκφοβιστικού, εχθρικού, εξευτελιστικού, ταπεινωτικού ή επιθετικού περιβάλλοντος» (άρθρο 2 περ. δ του ν. 3896/2010).

Πέρα, όμως, από την διευκρίνιση της έννοιας, απαιτείται και η ένδειξη των βασικών στατιστικών, βάσει των οποίων θα γίνει διάκριση θύτη-θύματος, με αρχικό γνώμονα το φύλο (τα νούμερα μιλούν από μόνα τους): 

Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του FRA  (σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης), το 90% των θυμάτων είναι γυναίκες και περί το 10% άνδρες, καταδεικνύοντας, έτσι, ότι με το φαινόμενο συνδέεται στην πλειονότητα του το γυναικείο φύλο. Μάλιστα, το 55% των γυναικών στην Ε.Ε έχουν πέσει θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης. Επίσης, βάσει επίσημων στοιχείων του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, σημειώνεται ότι οι γυναίκες κακοποιούνται σεξουαλικά σχεδόν κατά αποκλειστικότητα από άνδρες και σε μικρότερο ποσοστό από γυναίκες, ενώ το θύμα, είτε άνδρας είτε γυναίκα, κινδυνεύει περισσότερο από κάποιον τον οποίο γνωρίζει.

Αναγνωρίζοντας, λοιπόν, το εν λόγω φαινόμενο, θα εστιάσουμε σε έναν από τους τομείς που παρατηρείται, αυτόν του αθλητισμού. Ο αθλητισμός εν γένει αποτελεί μια κοινωνική δομή η οποία συνδέεται θεμιτά με την επιτυχία, τον μόχθο και την δράση, συχνά, όμως, παρουσιάζει θλιβερή «επιτυχία» στις περιπτώσεις σεξουαλικής κακοποίησης. Από τη βάση του θεμελιώνεται από στενές σχέσεις μεταξύ αθλητών, αθλητών-προπονητών, καθώς και λοιπών παραγόντων.  Αναπτύσσεται, έτσι, ένας διαχωρισμός μεταξύ θύτη και θύματος ανάλογα με την ιδιότητα που κατέχει ο καθένας. Ξεκινώντας από την υπόσταση του θύτη, στον χώρο του αθλητισμού, φαίνεται να είναι άτομα του περιβάλλοντος του θύματος τα οποία κατέχουν θέσεις ισχύος και δύναμης αλλά και συναθλητές. Επίσης, και σε αυτόν τον τομέα οι άνδρες αναφέρονται  συχνότερα ως δράστες από τις γυναίκες. Αναλυτικότερα, είναι αναγκαίο να εστιάσουμε στις συνθήκες και στο περιβάλλον του αθλητισμού, τα οποία δίνουν έδαφος στους θύτες οι οποίοι ξεπερνούν τα όρια. Όπως αναφέρθηκε, αποτελούν άτομα του περιβάλλοντος με θέση ισχύος, γεγονός που τονίζει την, ούτως ή άλλως, «υπεροχή» των δραστών, την οποία οι ίδιοι χρησιμοποιούν ως ευκαιρία ώστε να προσεγγίσουν το θύμα. 

Ο θύτης, λοιπόν, καταχράται την θέση του θύματος, προσεγγίζοντάς το σε χώρους όπως το σπίτι του ίδιου, κατά τη διάρκεια της προπόνησης, σε κοινωνικές εκδηλώσεις που σχετίζονται με τον αθλητισμό και σε αγώνες μακριά από την μόνιμη κατοικία του θύματος. Προβαίνει σε ενέργειες όπως ανεπιθύμητη σωματική επαφή, αγκαλιές, φιλιά ακόμα και φαινομενική σωματική θεραπεία που έχει οδηγήσει σε αγγίγματα επίμαχων περιοχών έως και διείσδυση. Ακόμη, ανάλογες μορφές αποτελούν και τα επαναλαμβανόμενα σεξουαλικά υπονοούμενα και πειράγματα (για τα ρούχα, το σώμα, ακόμα και την ιδιωτική ζωή). 

Οι προπονητές, ως «δεύτεροι γονείς», έχουν ιδιαίτερη οικειότητα με τους αθλητές τους και παράλληλα, για προπονητικούς λόγους, έχουν άμεση παρέμβαση στο σώμα τους. Εκμεταλλευόμενοι τα στοιχεία αυτά, παρεμβαίνουν στο σώμα και τον ψυχισμό των αθλητών με τρόπο που υπό κανονικές συνθήκες είναι βοηθητικός, αλλά στην πραγματικότητα βλάπτει το θύμα κάθε υπόθεσης. Αντίστοιχες περιπτώσεις έχουν σημειωθεί με θύτες γιατρούς, ομοσπονδιακούς παράγοντες και συναθλητές οι οποίοι δρουν με αφορμή τα προαναφερθέντα.

Η ιδιότητα, όμως, του θύτη δεν αποτελεί αφορμή μόνο για την εκτέλεση της επίθεσης αρχικά, αλλά και για την αφάνεια αυτής εκ των υστέρων. Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνεται από δύο στοιχεία. Πρώτον, ο θύτης ως πρόσωπο του άμεσου αθλητικού περιβάλλοντος του θύματος, το εκμεταλλεύεται απειλώντας το για αποκλεισμό των προπονητικών σχέσεων τους, για παύση ιατρικών θεραπειών, ομοσπονδιακής στήριξης, έως και προσβολή της ίδιας της υπόστασής του. Ανάλογα, πάντα, με τη θέση που κατέχει ο θύτης, λοιπόν, επιβαρύνει περαιτέρω το θύμα. Δεύτερον, ακόμα και σε επερχόμενη  πιθανή καταγγελία της επίθεσης, ο θύτης, λόγω της επιφανούς και ισχυρής θέσης που μπορεί να κατέχει, εγκαλείται τις υπηρεσίες που έχει προσφέρει. Με αυτό τον τρόπο, βρίσκει στήριξη από εμπλεκόμενους παράγοντες με απώτερο στόχο την αποσιώπηση του γεγονότος, ώστε να μην προσβληθεί ούτε ο ίδιος ο θύτης αλλά ούτε και η ομοσπονδία ή οι φορείς τους οποίους αντιπροσωπεύει. Δημιουργείται, έτσι, μια αλυσιδωτή αντίδραση από τον ίδιο τον θύτη και  λοιπούς παράγοντες, οι οποίοι δεν αποτελούν τίποτα λιγότερο από συνεχιστές της ίδιας της κακοποίησης. 

Είναι αναγκαίο, όμως, να εστιάσουμε και στα θύματα των υποθέσεων αυτών. Η πλειονότητα των θυμάτων είναι κυρίως αθλητές και αθλήτριες αλλά και -σε μικρότερο βαθμό- λοιπά μέλη σωματείων και ομοσπονδιών. Η συχνότητα των φαινομένων αυξάνεται περαιτέρω στους αθλητές υψηλού επιπέδου, οι οποίοι έχουν στενότερες και περισσότερες σχέσεις με πιθανούς θύτες όπως συναθλητές, γιατροί,  προπονητές, σε σχέση με τους αθλητές που οι επιδόσεις τους δεν είναι ακόμη σε τέτοιο  επίπεδο. Επίσης, διαχωρίζοντας τα θύματα ως προς το φύλο στον χώρο του αθλητισμού, παρατηρούμε πως οι γυναίκες δέχονται επιθέσεις (κάθε μορφής σεξουαλικής παρενόχλησης)  με μεγαλύτερη συχνότητα από ότι οι άνδρες. Πιθανώς, όμως, αυτό να παρατηρείται γιατί οι άνδρες, στατιστικά, εκμυστηρεύονται δυσκολότερα μια τέτοιου είδους εμπειρία. Ακόμη, όσον αφορά την ηλικία των θυμάτων, κυμαίνεται από τα 12 έως και 25 έτη, με την πλειοψηφία να εντοπίζεται στα έτη της εφηβείας και των πρώτων ετών της ενήλικης ζωής. Φυσικά αυτό δικαιολογείται από το γεγονός ότι οι ηλικίες αυτές είναι οι πλέον ευαίσθητες. Οι θύτες καρπώνονται από την ευκαιρία ότι έρχονται σε επαφή με ανθρώπους των ρευστών αυτών ηλικιών, όπου το θύμα δεν δύναται να υπερασπιστεί άμεσα τον εαυτό του. 

Η σεξουαλική κακοποίηση ως πράξη αφήνει σημαντικές συνέπειες στο θύμα, πολλές από τις οποίες το ακολουθούν και το στιγματίζουν για χρόνια. Συγκεκριμένα, αξιοσημείωτες απόρροιες αποτελούν η επαναλαμβανόμενη σκέψη του συμβάντος, όπου το θύμα σκέφτεται για όλη του τη ζωή αυτό το τραυματικό γεγονός. Μια πράξη που συνέβη χωρίς τη θέλησή τους, μια σεξουαλική προσβολή στο σώμα και στην ψυχή που έχουν ένα αρνητικό αντίκτυπο στην αυτοεκτίμηση τους. Ύστερα, επηρεάζει τις ίσες ευκαιρίες συμμετοχής και ενασχόλησης των παιδιών και των νέων με τον αθλητισμό. Είναι λογικό ότι μετά από τέτοια δύσκολα συμβάντα, ένας γονέας, ακόμη και αν ο ίδιος ασχολούταν με τον αθλητισμό νέος, δύσκολα θα εμπιστευτεί το αθλητικό του περιβάλλον. Τέτοιες, λοιπόν, ενέργειες βλάπτουν καθολικά την ποιότητα ζωής των θυμάτων σε κάθε βαθμό.

Αντιλαμβανόμενοι, επομένως, τις σχέσεις εξάρτησης μεταξύ θύτη-θύματος, την ιδιότητά τους, αλλά και τις συνέπειες της σεξουαλικής κακοποίησης στον χώρο του αθλητισμού, καταλαβαίνουμε έστω και λίγο την θέση των θυμάτων τα οποία δυσκολεύονται να δηλώσουν τα εν λόγω φαινόμενα. Ζουν ολόκληρα χρόνια με το δίλλημα του αν θα πρέπει να εκμυστηρευτούν αυτό που τους συνέβη, καθώς μια τέτοια δήλωση δεν θα μπορούσε να φέρει τίποτε άλλο παρά αναστάτωση και αμφισβήτηση. Ειδικά στον χώρο του αθλητισμού, το θύμα αποδεδειγμένα μετά από την αποκάλυψη τέτοιων γεγονότων κινδυνεύει από αποκλεισμό, διαπόμπευση, πλήρη αμφισβήτηση από την ομοσπονδία, όπως και παραγραφή των λεγομένων του. Και όλα θυσιάζονται στον βωμό της εξουσίας του ισχυρού θύτη που αρνείται τις κατηγορίες. Η φήμη του θύματος, η θέση του ως ενεργός και επιφανής πρωταθλητής είναι δυνατόν να καταστρατηγηθούν εν μια νυκτί, διότι με το άνοιγμα του στόματος του ενός, εμπλέκονται πολλοί. Το θύμα δεν ξεχνά ποτέ αυτό που του συνέβη, δεν το θυμάται ξαφνικά σε μια μέρα απλά εν καιρώ, αποκτά το θάρρος και τη δύναμη να μιλήσει ανοικτά και δημόσια για αυτό.

Σε καμία περίπτωση, φυσικά, δεν θέλουμε να υποβαθμίσουμε και τις υπόλοιπες μορφές βίας εκτός της σεξουαλικής κακοποίησης, οι οποίες εμφανίζονται στον αθλητισμό. Τα τελευταία χρόνια, πλήθος ερευνών αναφέρουν περιστατικά κακομεταχείρισης, (παρε)ενόχλησης, ακόμη και απειλών. Πρόσφατα, η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή αναγνώρισε τα δικαιώματα των αθλητών για ένα ασφαλές και υγιές αθλητικό περιβάλλον, υποστηρίζοντας ότι όλοι πρέπει να καταγγέλλουν περιστατικά βίας και κακομεταχείρισης όταν αυτά πέφτουν στην αντίληψη τους. 

Ο αθλητισμός, αποδεδειγμένα, είναι ένα μέσο που στηρίζει τον άνθρωπο με κάθε τρόπο σωματικά και ψυχικά. Μας ανορθώνει και μας κάνει καλύτερους και πιο δυνατούς. Εκπαιδεύει τους νέους ως πρωταθλητές της ζωής, οδηγώντας τους στην επιτυχία. Ζητούμε, λοιπόν, την εξυγίανσή του, όπως θα την ζητούσαμε και σε κάθε άλλο κομμάτι της κοινωνίας μας. 

Ήρθε, λοιπόν, η ώρα να ανοίξει ο ασκός του Αιόλου για να ακουστούν όλες οι φωνές των θυμάτων. Το μεγαλύτερο όπλο που έχουμε στα χέρια μας είναι οι κραυγές των βιασμένων ανδρών και γυναικών. Όλες, όλοι και όλα είμαστε ενωμένοι σε μια κοινή δράση που δεν αποτελεί γεγονός των ημερών, αλλά ένα κίνημα ενάντια σε κάθε μορφή βίας και παρενόχλησης σε όλες τις κοινωνίες. Σπάμε τη σιωπή, είτε είμαστε θύματα είτε απλοί παρατηρητές. 

Μίλα, πιο ψηλά, πιο γρήγορα, πιο δυνατά!

Ο αρθρογράφος,

Οδατζίδης Παναγιώτης-Παρασκευάς

Πόσο χρήσιμο ήταν αυτό το άρθρο για εσένα?

Αξιολόγησέ το, επιλέγοντας τη φατσούλα που επιθυμείς!

Μέσος όρος: 5 / 5. Ψήφοι: 12

Καμία ψήφος μέχρι στιγμής! Αξιολόγησέ το πρώτος/η.

Λυπούμαστε πολύ που αυτό το άρθρο δεν ήταν χρήσιμο για εσένα!

Βοήθησέ μας να βελτιώσουμε αυτό το άρθρο!

Πες μας, πως μπορούμε να βελτιώσουμε αυτό το άρθρο?

Δημοσιεύσεις

Γεννημένος το '01 αλλά κανονικά ανήκω σε άλλη δεκαετία .Η ρίζα μου πιάνει Έβρο και Στερεά Ελλάδα αλλά ο κόσμος επιμένει στην Ινδία.
Μελλοντικός ναυπηγός μηχανικός (επιθυμία ->πραγματικότητα),full-time αθλητής στίβου (ναι πονάει), παίκτης fundo στους Batala Atenas.
Είμαι πιο τρελός από όσο φαίνομαι και ΑΓΑΠΩ τα ταξίδια.
Θέλω να ζήσω στο Βερολίνο καθώς λατρεύω την τέκνο αλλά και ότι περιβάλλει αυτή την πόλη. Η διαφορετικότητα και η επιμονή είναι από αυτά που πιστεύω περισσότερο. Γελάω συνέχεια (και χωρίς λόγο) , μιλάω ασταμάτητα και δεν το βάζω κάτω. Τέλος , έχω περισσότερα παρατσούκλια από ολόκληρο το Αχλαδοχώρι Σερρών και αλλάζω γνώμη σε 1 κλάσμα του δευτερολέπτου.
Υ.Γ . Θα με βρεις σε μια παριζιάνικη σκεπή να βλέπω το ηλιοβασίλεμα ή σε ένα γήπεδο να τρέχω.

Μπορεί επίσης να σας αρέσει

Παγκόσμια μέρα αγάπης

Παγκόσμια μέρα αγάπης

Τυχαία σκρολάροντας παρατήρησα πως η 14η του Δεκέμβρη θεωρείται παγκόσμια μέρα αγάπης. «Τι κρίμα που δεν είναι τόσο διαδεδομένη όσο άλλες εμπορικές γιορτές… Ίσως σκεφτώ κάτι δημιουργικό μετά τη δουλειά!». Αυτές ήταν οι σκέψεις μου, πριν έρθω αντιμέτωπη με το πιο...

Διαβάστε Περισσότερα
Καλημέρα Θλίψη!

Καλημέρα Θλίψη!

(Στην ψυχή δε θα βγει ουράνιο τόξο αν τα μάτια δε βγάλουν δάκρυα…) (Point of view 1) Σε βλέπω κάθε φορά που προσπαθείς να χαμογελάσεις, να προσποιηθείς πως όλα είναι καλά, πως είναι όλα όπως ήταν κάποτε.   Σε βλέπω που πας να κρύψεις εκείνο το δάκρυ που είναι...

Διαβάστε Περισσότερα
Σε εκείνους…

Σε εκείνους…

Σε αυτή τη ζωή όλα τα πράγματα έχουν μια αρχή και ένα τέλος. Για όλους η αρχή είναι πρωτόγνωρη αλλά έχει ωραία αίσθηση. Προκαλεί ένα αίσθημα χαράς και ανυπομονησίας. Από μια αρχή έχεις μόνο να περιμένεις και βιάζεσαι να ανακαλύψεις τι σου επιφυλάσσει. Το τέλος όμως...

Διαβάστε Περισσότερα
Αυτή την φορά θα σας μιλήσω για έναν άνθρωπο που με στιγμάτισε…

Αυτή την φορά θα σας μιλήσω για έναν άνθρωπο που με στιγμάτισε…

Το όνομα της Χριστίνα. Γεννήθηκε και μεγάλωσε σε ένα ορεινό χωριό της Νότιας Πίνδου, Κορυφή Τρικάλων, για τους λίγους γνωστό ως Καπρό. Δεν έζησε εύκολα χρόνια, καθόλου εύκολα… Γεννήθηκε και μεγάλωσε μες τη φτώχεια, σε μικρή ηλικία έμεινε ορφανή από πατέρα.  Η μητέρα...

Διαβάστε Περισσότερα
Παγκόσμια μέρα αγάπης

Παγκόσμια μέρα αγάπης

Τυχαία σκρολάροντας παρατήρησα πως η 14η του Δεκέμβρη θεωρείται παγκόσμια μέρα αγάπης. «Τι κρίμα που δεν είναι τόσο διαδεδομένη όσο άλλες εμπορικές γιορτές… Ίσως σκεφτώ κάτι δημιουργικό μετά τη δουλειά!». Αυτές ήταν οι σκέψεις μου, πριν έρθω αντιμέτωπη με το πιο...

Διαβάστε Περισσότερα

0 Σχόλια

Υποβάλετε ένα Σχόλιο

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Εγγράψου τώρα στο Newsletter μας

Εγγράψου τώρα στο Newsletter μας

Με την εγγραφή σου στη λίστα θα μαθαίνεις πρώτος τα νέα μας.

Η εγγραφή σου ολοκληρώθηκε με επιτυχία!

Share This