Αν και, δυστυχέστατα, δεν συνηθίζουμε να μιλάμε για τέτοιας φύσης ζητήματα, μπορούμε να συμφωνήσουμε πως τις τελευταίες ημέρες ένα τέτοιο θέμα έχει κάνει δυναμική εμφάνιση στην επικαιρότητα, τόσο μάλιστα, ώστε όλοι μας από λίγο έως πολύ να έχουμε εκφράσει τους φόβους και τις ανησυχίες μας. Φυσικά και αναφέρομαι στην κακοποίηση των γυναικών, μέγα πρόβλημα που ξανασηκώθηκε τον τελευταίο καιρό με αφορμή την καταγγελία της αθλήτριας ιστιοπλοΐας, Σοφίας Μπεκατώρου, για την σεξουαλική καταπίεση που υπέστη από μεγαλοπαράγοντα της ομοσπονδίας πριν από περίπου 22 χρόνια. Ευτυχώς, δεδομένου ότι αποφύγαμε σε πολύ μεγάλο βαθμό τις μισογυνίστικες θεωρίες, υπήρξε μια μεγάλη καταδίκη της συγκεκριμένης πράξης από την κοινή γνώμη, η οποία και θορυβήθηκε από αυτήν την τραγική είδηση. Το θέμα όμως εδώ, στο οποίο, όπως θα έλεγε κι ένας σοφός, κάνουμε αντί για ντρίμπλα τάκλιν, έγκειται στην οπτική με την οποία εξετάζουμε την είδηση, στον τρόπο με τον οποίο διαβάζουμε αυτό το γεγονός.
Διότι είναι λογικό πως δεν αρκεί απλώς μια καταδίκη προκειμένου να ανοιχτεί ο δρόμος για την εξομάλυνση ή για την πλήρη κατάργηση αυτής της μάστιγας (ναι, για μάστιγα πρόκειται), της κακοποίησης των γυναικών. Και αυτό, γιατί συνοδεία της αποστροφής μας προς τέτοιες πράξεις απάνθρωπες, οφείλουμε να ενεργήσουμε έτσι, ώστε να βάλουμε το λιθαράκι μας με σκοπό την σταδιακή εξάλειψη, ει δυνατόν, τέτοιων απάνθρωπων φαινομένων. Τα λάθη μας, λοιπόν, ήτανε δύο, στα οποία μάλιστα προβήκαμε ασύνειδα, άθελα μας, κι όχι επειδή είμαστε κακοί άνθρωποι, η σχέση μας όμως και η εμπειρία μας πάνω στο συγκεκριμένο πρόβλημα της κακοποίησης των γυναικών είναι μηδαμινές. Η κοινωνία μας, βλέπετε, συνεχίζει να είναι βαθιά πατριαρχική, γεγονός που αυτόματα δυσχεραίνει οποιαδήποτε απόπειρα συζήτησης σχετικά με αντικείμενα που θεωρούνται ταμπού, κόκκινη γραμμή για την καθεστηκυία τάξη που κάθε άλλο παρά συνηθισμένη είναι στο να ακούει τις γυναίκες να μιλούν.
Για να γίνουμε πιο συγκεκριμένοι, τα ολέθρια σφάλματά μας είναι τα εξής:
- Όταν το προηγούμενο διάστημα, το πρόσφατο ή όχι και τόσο παρελθόν, βλέπαμε στις τηλεοράσεις, ακούγαμε στα ραδιόφωνα ή, τέλος πάντων, διαβάζαμε από τις εφημερίδες και τις ιστοσελίδες, για υποθέσεις βιασμών γυναικών από επιφανείς άνδρες, καταξιωμένους και απόλυτα δημοφιλείς σε όλον τον κόσμο, βυθιζόμασταν στην εγκληματική αδράνεια, θεωρώντας πως τέτοια περιστατικά συμβαίνουν στις Η.Π.Α ή στη Δυτική Ευρώπη, όχι όμως στην Ελλάδα, στην οποία, παρεμπιπτόντως, το 62% των ανέργων είναι γυναίκες (ας πούμε πως αποτελεί ένα τυχαίο παράδειγμα). Έτσι, εφόσον έχουμε συμφωνήσει όλοι πως τέτοιο κακό δε θα μας βρει, αλλά η παρουσία του περιορίζεται σε ένα παράλληλο σύμπαν, είναι δεδομένο πως όταν μια τέτοια υπόθεση κάνει την εμφάνισή της και στη χώρα μας, δε θα έχουμε καμία ιδέα για το πώς να την διαχειριστούμε. Άλλωστε, όταν δεν μπορείς να προβλέψεις, δεν μπορείς και να αντιμετωπίσεις. Με αφορμή αυτό, λοιπόν, συνέβη και το ακόλουθο δεύτερο λάθος μας.
- Τώρα που έσκασε η «βόμβα», αφού δηλώνουμε όλοι έκπληκτοι και σοκαρισμένοι, τη διαχειριζόμαστε ως μια μεμονωμένη περίπτωση, έχοντας υποσυνείδητα αποκλείσει κάθε πιθανότητα κάτι τέτοιο να συμβεί ξανά, αγνοώντας προφανώς πως τη στιγμή που ισχυριζόμαστε κάτι τέτοιο, η ίδια συμφορά χτυπά στη διπλανή μας πολυκατοικία, στο διπλανό μας σχολείο, στο διπλανό μας γραφείο. Ο Θεός γελάει σα να λέμε. Με λίγα λόγια, υπογράφουμε εμείς οι ίδιοι, τρόπον τινά, τη συνέχεια αυτού του οδυνηρού κεφαλαίου.
Πέραν της επιτακτικής συνειδητοποίησης, όμως, του εν λόγω προβλήματος, κάτι που θεωρείται εξίσου κρίσιμο είναι το γεγονός ότι προκειμένου η ανατροπή της κατάστασης να επιτευχθεί, κρίνεται αναγκαίο να αποβάλλουμε τα ριζωμένα στερεότυπά μας, που υποσυνείδητα πολλές φορές καθορίζουν τον τρόπο σκέψης μας. Πόσες φορές λόγου χάριν έχετε πετύχει στο δρόμο χολωμένο οδηγό, που με περίσσια νεύρα και εμφανή ικανοποίηση για την ατάκα που πρόκειται να ξεστομίσει λέει «πήγαινε να πλύνεις κάνα πιάτο» ή «γύρνα στην κουζίνα σου ρε άχρηστη»; Πόσες φορές έχετε ακούσει άνθρωπο να αναρωτιέται «καλά, τι θέλει γυναίκα πράμα και ανακατεύεται»; Άνθρωπο να λέει «πω πω, κοίτα την πώς βγαίνει έξω»; Τύπο που να ισχυρίζεται πως «καλά της κάνανε έτσι όπως κυκλοφορεί» και έπειτα παίζει με το βλακώδες ερώτημα «μετά από τόσα χρόνια τι θέλει και το λέει»; Από την απάντηση και μόνο σε αυτά τα ερωτήματα καταλαβαίνουμε πως ο δρόμος που πρέπει να διανύσουμε προκειμένου να δοθεί η πρέπουσα βάση στη μάστιγα των διακρίσεων και της βίας κατά των γυναικών είναι μακρύς. Ειδικά, μάλιστα, όταν ακούμε και κάποιες γυναίκες να προβαίνουν σε σκέψεις τόσο θλιβερές όσο οι παραπάνω, η απογοήτευση μεγεθύνεται.
Παρόλα αυτά, κι επειδή ως γνωρίζουμε «ουδέν κακόν αμιγές καλού», ας έχουμε στο νου μας την πιθανότητα μετά από την προβολή που έλαβε το θέμα, να προκληθεί ένα ντόμινο καταγγελιών και αποκαλύψεων, αρκετό ώστε να κάνει τους πάντες να αναθεωρήσουν την ελαφρότητα με την οποία προσέγγιζαν το συγκεκριμένο ζήτημα. Αυτό θα είναι και το πρώτο μας βήμα για να ανατρέψουμε την κατάσταση. Από εκεί και πέρα, ας επιφορτιστεί ο καθένας με την ιερή υποχρέωση να μιλήσει σε γνωστούς και φίλους για τη σημασία του προβλήματος, ώστε στόμα με στόμα να φτάσουμε στην καθολική όχι μόνο αποδοκιμασία, αλλά και αποφασιστικότητα να μην αφήσουμε όρθια καμία από τις μελανές και σκοταδιστικές ιδεοληψίες κάποιων ανεγκέφαλων που, ομολογουμένως, ζουν και βασιλεύουν. Μας παρουσιάζεται με λίγα λόγια μια χρυσή ευκαιρία να χαράξουμε μια νέα πορεία, η έκβαση της οποίας είναι ικανή να σβήσει τα όποια διαπραχθέντα παραπτώματά μας. Αρκεί, φυσικά, συνολικά ως κοινωνία να αλλάξουμε τη νοοτροπία και τις συνήθειές μας.
Κλείνοντας με τούτες τις σκέψεις αυτό το κείμενο, θεωρώ σκόπιμο έναν τελευταίο προβληματισμό: Εάν μας έχει πάρει τόσο καιρό να συζητήσουμε για την κάθε είδους βία που υφίσταται μια γυναίκα, πόσος καιρός θα περάσει, άραγε, μέχρι να στηρίξουμε και να απαιτήσουμε δικαιοσύνη στα θέματα των δικαιωμάτων των ομοφυλοφίλων, των προσφύγων, ή των ατόμων με αναπηρία, δεδομένης της παρασιτικής θέσης που αυτές οι ομάδες κατέχουν στα αναχρονιστικά και ίσως μεσαιωνικής φύσεως ένστικτά μας; Ας ελπίσουμε όχι πολύ.
Γεννημένος την εικοστή δεύτερη ημέρα του πρώτου Αυγούστου της χιλιετίας μας και μεγαλωμένος στο Γαλάτσι Αττικής, φοιτώ στο τμήμα της Φιλολογίας στην Αθήνα. Λάτρης της λογοτεχνίας, δεινός (;) ταβλαδόρος, φίλος των ταξιδιών και του αθλητισμού, Νταλαρικός και Μαλαμικός και πεπεισμένος ότι δεν γνωρίζω τίποτα γράφω στο t.a.m.book άρθρα γενικής θεματολογίας. Ή αλλιώς, ό,τι μου πει ο Μαντζεβελάκης!
0 Σχόλια