Ξαπλωμένοι στο κρεβάτι μας, καθισμένοι στο μπαλκόνι του σπιτιού μας πίνοντας μια κούπα ελληνικό (ή ό,τι έχει όρεξη ο καθένας), πάνω σε μια πετσέτα θαλάσσης δίπλα στο κύμα, όλοι έχουμε απολαύσει το διάβασμα ενός βιβλίου. Ξεκινώντας από τα νηπιακά μας χρόνια, που μας διάβαζαν οι γονείς μας κλασικά παραμύθια, ύστερα καθ’ όλη τη διάρκεια των σχολικών μας χρόνων και φτάνοντας ως τα τώρα που ερχόμαστε ακόμα σε επαφή με εγχειρίδια (σχολικού και πανεπιστημιακού τύπου), έχουμε αποκομίσει πλήθος γνώσεων, ιδεών και αξιών, βοηθώντας μας να δώσουμε μια νέα πνοή στη ζωή και την καθημερινότητά μας.
Πλην των όσων διαβάζουμε υποχρεωτικά (τουλάχιστον) για να πάρουμε έναν καλό βαθμό, να μπούμε σε μια καλή σχολή και να επιδιώξουμε ένα ευνοϊκότερο για εμάς μέλλον, ανοίγεται μπροστά μας ένας κόσμος πολυποίκιλος, με χαρακτήρες για όλα τα γούστα, για όλες τις ηλικίες και τις διαθέσεις, ο κόσμος της λογοτεχνίας. Κάθε βιβλίο, κάθε σελίδα έχει κάτι νέο να μας δείξει, να μας διδάξει και να μας προβληματίσει, γιατί αυτός είναι ο κύριος σκοπός του, ο προβληματισμός και η όξυνση της σκέψης. Σε αυτόν τον κόσμο ο καθένας ακολουθεί τον δικό του δρόμο και μέσα από την αναζήτηση βρίσκει το είδος, την εποχή και τον συγγραφέα που τον εκφράζει.
Προσωπικά, μόλις το καλοκαίρι του 2018 άρχισα να καταπιάνομαι με τη λογοτεχνία, αμέσως μετά το τέλος των πανελληνίων, όταν όλοι ξεκουράζονταν και πήγαιναν διακοπές, εγώ ανακάλυπτα τον κόσμο αυτόν και έμπαινα για τα καλά μέσα του. Και ήμουν τυχερός γιατί βρήκα ακριβώς αυτό που έψαχνα, αυτό που θα άλλαζε την οπτική μου για τον κόσμο, τα συναισθήματα και τις ανθρώπινες σχέσεις. Οι Ρώσοι κλασικοί συγγραφείς ήταν εκεί για μένα και με τα έργα τους μου έδιναν ερεθίσματα για σκέψη και αναθεωρήσεις. Ο Φίοντορ Ντοστογιέφσκι («Έγκλημα και τιμωρία», «Αδελφοί Καραμάζωφ», «Αναμνήσεις από το σπίτι των πεθαμένων») και ο Λέων Τολστόι («Άννα Καρέννινα», «Η Ανάσταση») ήταν αυτοί που με έκαναν να ερωτευτώ τη λογοτεχνία. Ρεαλιστές, φιλόσοφοι, ψυχολόγοι, επιλέγουν χαρακτήρες κάθε είδους που αφήνονται στη μοίρα τους, έρχονται σε ρήξη μεταξύ τους και φτάνουν στην εξιλέωση ο καθένας με τον δικό του μοναδικό τρόπο.
Αυτό όμως αποτελεί ένα μόνο παράδειγμα. Όλοι έχουμε αδυναμία σε έναν τουλάχιστον συγγραφέα ή ένα βιβλίο που μας έχει στιγματίσει με τα νοήματα, τους δυναμικούς ήρωες και τις αναπάντεχες εκβάσεις της πλοκής του. Σίγουρα το πρώτο πράγμα που περνάει από τη σκέψη μας μόλις ξεκινάμε ένα βιβλίο είναι η πλοκή, οι χαρακτήρες και εξοικείωσή μας με τον τόπο και τον χρόνο των γεγονότων. Σιγά-σιγά, και καθώς η ιστορία προχωράει, ξεδιπλώνονται κρίσεις μπροστά μας (είτε μέσα από διαλόγους είτε μέσα από τις περιγραφές του αφηγητή), οι οποίες μας βάζουν σε σκέψη και πολλές φορές ταυτιζόμαστε με αυτές αναλογιζόμενοι δικά μας ή άλλα γνωστά, απλά και καθημερινά παραδείγματα. Όπως όταν η Άννα Καρέννινα άφησε τον σύζυγο και το παιδί της για να ζήσει με τον έρωτά της, τότε όλοι βάλαμε τον εαυτό μας στη θέση της σκεπτόμενοι: «Και να είχα το θάρρος να τα παρατήσω όλα για χάρη του εαυτού μου και των θέλω μου».
Η λογοτεχνία μας «μεταμορφώνει» από κάθε άποψη (στα μέτρα του εφικτού πάντα) και εξυψώνει την αξία της προσωπικότητας και της ατομικότητάς μας. Αρχίζουμε να σεβόμαστε περισσότερο τον εαυτό μας, διεκδικούμε όσα μας αναλογούν και αντιμετωπίζουμε ηπιότερα δυσμενείς καταστάσεις. Ανακαλύπτουμε τον σκοπό της ζωής μας και δημιουργούμε πιο ουσιαστικές άνθρωπινες σχέσεις βασισμένες στην εμπιστοσύνη και τον σεβασμό. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τα βιβλία δεν έχουν ηλικιακά, φυλετικά ή οτιδήποτε άλλα όρια, αλλά υπάρχουν για όλους εξίσου και περιμένουν τον καθένα μας να τα ανακαλύψει. Είτε άνδρας είτε γυναίκα, είτε έφηβος είτε ηλικιωμένος, όλοι μας έχουμε αυτήν τη δυνατότητα επαφής με τα βιβλία και ποτέ δεν είναι αργά να την επιδιώξουμε. Ακόμα και αν δεν υπάρχει οικονομική επάρκεια για την αγορά βιβλίων, υπάρχουν πάντα και παντού οι δανειστικές βιβλιοθήκες, με μεγάλη ποικιλία λογοτεχνικών και όχι μόνο έργων. Και μιλάμε πάντα για τα βιβλία τα φτιαγμένα από χαρτί – χωρίς να αποκλείουμε βέβαια και τα ψηφιακά – που η επαφή με αυτές τις σελίδες και το άρωμά τους μας αφήνει ένα μοναδικό και έντονο συναίσθημα προσδίδοντας μεγαλύτερη οικειότητα με το έργο.Και, τέλος, μη ξεχνάμε ότι καθετί που έχει γραφτεί είναι μια νέα ιδέα, μια νέα οπτική των πραγμάτων που εμείς καλούμαστε πρώτα να τη γνωρίσουμε κι έπειτα να αποφασίσουμε κατά πόσο μας αντιπροσωπεύει ή όχι.
Ας έρθουμε, λοιπόν, σε στενότερη επαφή με τα βιβλία κι ας γίνουν μέρος της ήδη επιφορτισμένης καθημερινότητάς μας. Μετά τη σχολή, το γυμναστήριο, πριν από τη βραδινή μας έξοδο, μπορούμε πάντα να απολαύσουμε μερικές μόνο σελίδες από ένα έργο που μας ελκύει και μας παρασύρει με τη γοητεία του.
Γεννηθείς 25 μέρες μετά την είσοδο του 21ου αιώνα, μετανάστης τόσο από άλλη χώρα όσο και εσωτερικός, μεγαλωμένος στη Λαμία, είμαι από το 2018 φοιτητής της Ελληνικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Λάτρης του αθλητισμού, με μεγάλη συμπάθεια στο ποδόσφαιρο και ερωτευμένος με την κλασική λογοτεχνία (ειδικώς με τους Ρώσους Ντοστογιέφσκι και Τολστόι). Κάτοικος πλέον του δήμου Ζωγράφου απολαμβάνω τη φοιτητική μου ζωή ανακαλύπτοντας νέα μέρη (κυρίως εντός Αττικής) και ψάχνοντας νέες ασχολίες και δραστηριότητες.
0 Σχόλια