Η ιστορία έχει δείξει πως μέγιστος ανασταλτικός παράγοντας της ανθρώπινης προόδου είναι ο εφησυχασμός. Γενεσιουργό αιτία αυτού αποτελεί εν πολλοίς η ιστορική λήθη. Ουκ ολίγα γεγονότα του πρόσφατου παρελθόντος δύνανται να επαληθεύσουν τα παραπάνω, αποδεικνύοντας πως η ιστορία όχι μόνο επαναλαμβάνεται, αλλά με τρόπο όλο και πιο οδυνηρό φορά με τη φορά. Η άνοδος του ναζιστικού μορφώματος της Χρυσής Αυγής επεσήμανε με τρόπο τραυματικό για όλους μας τη σημασία της επισταμένης ανάγνωσης της ιστορίας, με σκοπό να μην υπάρξουμε και πάλι θύματα των άστοχων επιλογών μας. Και μάλιστα σε μια περίοδο, κατά την οποία παρατηρείται έντονη αναβίωση των σκοτεινών τάσεων που επικράτησαν στο πρώτο μισό του περασμένου αιώνα. Έτσι, μια σύντομη ματιά στα κοινωνικοπολιτικά γεγονότα του 20ου αιώνα σε σχέση με αυτά που λαμβάνουν χώρα σήμερα κρίνεται επιτακτική.
Με το κραχ του χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης το φθινόπωρο του ’29 οι άνθρωποι στον πλανήτη, εκτός από μεγάλο μέρος των περιουσιών τους, έχασαν και την εμπιστοσύνη προς τις υπάρχουσες πολιτικές δυνάμεις που δεν τους προστάτευσαν από το ωστικό κύμα της κρίσης. Στη θέση τους αναδείχθηκαν σχηματισμοί και προσωπικότητες, οι οποίες, εκμεταλλευόμενες αυτήν ακριβώς τη λαϊκή οργή, υπόσχονταν την παλινόρθωση που τόσο πολύ χρειαζόταν ο κόσμος, δαιμονοποιώντας παράλληλα κάθε τι ξένο, στοχοποιώντας το ως εθνική απειλή και καλλιεργώντας ένα κλίμα μίσους και ρατσισμού, από το οποίο ήλπιζαν να προκύψει και η λαϊκή συσπείρωση γύρω από τους ίδιους. Όπερ και εγένετο, καθώς η «αξιοπρέπεια» την οποία λαϊκιστικά έταζαν προς τις μεγάλες μάζες ήταν και εκείνο που ίσως τους έλειπε περισσότερο. Κάπως έτσι προέκυψαν τα φασιστικά, απάνθρωπα καθεστώτα στην Ιταλία, στην Ισπανία και φυσικά στη Γερμανία. Κάπως έτσι αναδύθηκαν ο Μουσολίνι, ο Φράνκο, και φυσικότατα ο Χίτλερ. Η εξέλιξη σε όλους μας γνωστή: Η ξενοφοβία και ο αυταρχισμός ενέτειναν τις εντάσεις μεταξύ των κρατών, με τον πόλεμο και τις εθνοκαθάρσεις φυσικότατα επακόλουθα. Ο κόσμος γύρισε στο σημείο μηδέν.
Αντίστοιχα, σχεδόν 80 χρόνια μετά τη μεγάλη οικονομική ύφεση του ’29, με την κατάρρευση του χρηματοπιστωτικού συστήματος του 2008 η Ευρώπη και ο κόσμος έπρεπε να διαχειριστούν μια νέα καταστροφή. Η αδυναμία τους, ωστόσο, να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τις συνέπειες της κρίσης έφερε τους ανθρώπους πιο κοντά με δυνάμεις ακραίες και εριστικές, απόλυτα πιστές προς τους ζοφερούς προγόνους τους σχεδόν έναν αιώνα πριν. Ο ρατσισμός και η ξενοφοβία άρχισαν και πάλι να κερδίζουν έδαφος, βρίσκοντας μάλιστα θέση σε κόμματα κοινοβουλευτικά, αποτελώντας πολλές φορές ακόμη και προγραμματικές θέσεις δημοκρατικά εκλεγμένων κυβερνήσεων. Αρκεί να αναλογιστεί κανείς τι συμβαίνει τα τελευταία χρόνια στη Γαλλία, την Ιταλία, την Πολωνία, την Αυστρία, την Ουγγαρία, τη Βραζιλία, την Αυστραλία, ακόμη και τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Σε κάποιες δηλαδή μόνο από τις χώρες του πλανήτη στις οποίες η ύφεση ώθησε τους πολίτες τους να καταλήξουν σε πρόσωπα και παρατάξεις που τους έπεισαν πως το πραγματικό πρόβλημα ήταν οι μετανάστες, όλες οι υπόλοιπες χώρες, οι δημοκρατικοί θεσμοί.
Η Χρυσή Αυγή υπήρξε ο δικός μας εφιάλτης, κάποιοι φασίστες που εκμεταλλεύτηκαν το «ανάθεμα» των απογοητευμένων Ελλήνων και κάλπασαν μέχρι και το 10%. Η καταδίκη της ως εγκληματικής οργάνωσης στις 7 Οκτωβρίου 2020 συνιστούσε ανάσα για όλους τους δημοκράτες, που ερυθριούσαν για περίπου μια δεκαετία βλέποντας μισάνθρωπους ναζιστές να υψώνουν προκλητικά το δεξί τους χέρι, προσβάλλοντας τους θεσμούς και την πονεμένη ιστορία αυτής της χώρας. Δυστυχώς, από ό, τι δείχνουν τα γεγονότα αυτό δεν αποτέλεσε και το κύκνειο άσμα τους, όπως άλλωστε κατέδειξε και το πρόσφατο περιστατικό στο ΕΠΑΛ Σταυρούπολης, με το οποίο θα πρέπει να ασχοληθούμε σοβαρά. Όχι απλώς για το ότι υπήρξαν συμπλοκές εντός σχολικού χώρου, μα πολύ περισσότερο για το ότι νοοτροπίες αυταρχικές, αποκρουστικές και φασιστικές φαίνεται πως συνεχίζουν να έχουν κάποια επίδραση σε ανθρώπους νέους, γι’ αυτό και θα πρέπει να καταπνιγούν όσο είναι καιρός.
Η ίδια η πολιτεία οφείλει να δράσει εγκαίρως. Η λογική των ίσων αποστάσεων που μέχρι τώρα έχει ακολουθήσει είναι το ίδιο εγκληματική με την ανοχή ή με τη στήριξη των φασιστών. Θα μπορούσε κάποιος να πει πως στην καλύτερη περίπτωση έχουν εφησυχαστεί, ακόμη και τότε όμως, όπως εξηγήσαμε παραπάνω, διαπράττουν ένα ολέθριο σφάλμα, το οποίο θα πληρώσουμε αργότερα ως κοινωνία εν συνόλω. Διότι χωρίς να καταδικαστεί συγκεκριμένα η δράση ακροδεξιών κύκλων, έχοντας μάλιστα τεθεί γενικευμένα σε χρήση η ανυπόστατη θεωρία των δύο άκρων, το μόνο που στο τέλος της ημέρας θα προκύψει θα είναι η ισχυροποίηση παρόμοιων με την εγκληματική Χρυσή Αυγή οργανώσεων. Σε μια χώρα που έχει ζήσει Δίστομο, Καλάβρυτα, Κοντομάρι, είναι τουλάχιστον προσβλητικό να τοποθετεί κανείς στο ίδιο ζύγι φασίστες που χαιρετούν ναζιστικά και ανθρώπους που μοιράζουν φυλλάδια και προκηρύξεις, οι οποίοι, σημειωτέον, δέχονται και το ανελέητο ξύλο των πρώτων.
Πλέον όλοι γνωρίζουμε. Γι’ αυτό και είμαστε όλοι μας υπεύθυνοι να υψώσουμε το ανάστημά μας απέναντι στον αυταρχισμό που σκοπεύει και πάλι να μας ζώσει. Αλλιώς θα πρέπει να απολογηθούμε στις επόμενες γενιές.
Γεννημένος την εικοστή δεύτερη ημέρα του πρώτου Αυγούστου της χιλιετίας μας και μεγαλωμένος στο Γαλάτσι Αττικής, φοιτώ στο τμήμα της Φιλολογίας στην Αθήνα. Λάτρης της λογοτεχνίας, δεινός (;) ταβλαδόρος, φίλος των ταξιδιών και του αθλητισμού, Νταλαρικός και Μαλαμικός και πεπεισμένος ότι δεν γνωρίζω τίποτα γράφω στο t.a.m.book άρθρα γενικής θεματολογίας. Ή αλλιώς, ό,τι μου πει ο Μαντζεβελάκης!
0 Σχόλια