Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται συνεχής και εκθετική αύξηση της δημοφιλίας του λεγόμενου FAANG, του συμπλέγματος δηλαδή των εταιρειών «κολοσσών» Facebook, Amazon, Apple, Netflix, Google, οι οποίες φυσικά και πρωταγωνιστούν σε ολόκληρη την υφήλιο. Η επιρροή τους είναι τόσο προφανής, ώστε πλέον δεν περνά μέρα που ο καθένας από εμάς δεν επισκέπτεται τουλάχιστον μία από τις παραπάνω ψηφιακές πλατφόρμες. Έχουν σε τέτοιο βαθμό διεισδύσει στην καθημερινότητά μας, που θα λέγαμε πια πως σε πολλές περιπτώσεις αυτή προσαρμόζεται κιόλας στις απαιτήσεις του συγκεκριμένου συμπλέγματος. Όντας πλέον ξεκάθαρο πως είμαστε το πεδίο πάνω στο οποίο κινούνται οι κολοσσοί αυτοί σε αγαστή συνεργασία με τις πολυεθνικές εταιρείες, οι οποίες σχεδόν μας επιβάλλονται μέσω των εξαιρετικά στοχευμένων διαφημίσεων –και οι οποίες προκύπτουν από την λεπτομερή και άκρως επιτυχημένη επισκόπηση των προτιμήσεών μας, όπως αυτές διαγράφονται στους λογαριασμούς μας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, καθώς και μέσω των cookies τα οποία προφανώς και αποδεχόμαστε χωρίς δεύτερη σκέψη (περισσότερα σε σχέση με τα προσωπικά μας δεδομένα και τις διαφημίσεις βλ. «Είμαστε πραγματικά ελεύθεροι;» της Αλεξάνδρας Μπασδέκη)- οι συγκεκριμένες πλατφόρμες ευδοκιμούν έχοντας πλέον βρει την γη της επαγγελίας τους, και βλέποντας το μάννα να ρέει άφθονο, και μάλιστα χωρίς να το προσδοκούν εξ ουρανού, από τη στιγμή που εμφανίζεται οπουδήποτε και να κοιτάξουν. Χαρακτηριστικότατο είναι το γεγονός πως ιδιαίτερα την εποχή της πανδημίας, αυτά τα μεγαθήρια, προεξαρχούσης της Amazon του Jeff Bezos, έχουν μεγιστοποιήσει τα κέρδη τους, και μάλιστα κατά πολλά δισεκατομμύρια, την ώρα που οι φτωχοί βιώνουν στο πετσί τους τα φυσικώς επακόλουθα δεινά της πανδημικής κρίσης, με αποτέλεσμα να γίνονται ακόμα φτωχότεροι.
Τα παραπάνω βεβαίως και ήταν γνωστά προτού καν μπει το κερασάκι σε αυτήν την άκρως ενδιαφέρουσα τούρτα, το οποίο ήταν φυσικά η φετινή μας Black Friday, η κατ’ εξοχήν γιορτή του φρενήρους καταναλωτισμού, στην οποία βρίσκουν χρυσή ευκαιρία όλες οι μεγάλες επιχειρήσεις να κερδοσκοπήσουν, και μάλιστα έναντι των καταναλωτών, εκ των οποίων η πλειοψηφία απλώς αναζητά μια ευκαιρία να κάνει τη ζωή της ελάχιστα πιο ευχάριστη. Μια κατάσταση win-win, θα έλεγε κανείς. Η αλήθεια είναι βέβαια ότι δεν είναι ακριβώς έτσι τα πράγματα. Ειδικά, μάλιστα, όταν έρχονται συνεχώς και αδιαλείπτως στο φως καταγγελίες των εργαζομένων της Amazon, σχετικά με τις άθλιες συνθήκες εργασίας στις οποίες δοκιμάζονται καθημερινά, δίχως κοινωνικές αποστάσεις, ασφάλιση και αξιοπρεπείς μισθούς, προκειμένου να βγει ο τεράστιος όγκος εργασίας λόγω των ατελείωτων ηλεκτρονικών παραγγελιών που φτάνουν από όλα τα μήκη και τα πλάτη του κόσμου. Έτσι, και αν το σκεφτούμε λογικότερα, ο μόνος ουσιαστικά κερδισμένος σε αυτήν την συνθήκη είναι η ίδια η Amazon, η οποία κερδοφορεί, την ώρα που εργαζόμενοι πλήττονται και καταναλωτές πέφτουν στην παγίδα των εκπτώσεων, καθώς, εξαιτίας και των υπέρμετρων κερδών της εταιρείας, έχει πλέον την πολυτέλεια να πουλάει ακόμα και σε τιμή κάτω του κόστους. Αν προσθέσουμε σε όλα τα παραπάνω και το ειδικό καθεστώς που υπάρχει σε αρκετές χώρες, συμπεριλαμβανομένης και της δικής μας, το οποίο προβλέπει τέτοιοι κολοσσοί να μην φορολογούνται ούτε με ένα ευρώ, αντιλαμβανόμαστε πως εποχές σαν τη σημερινή αποτελούν πεδίον δόξης λαμπρόν για εκείνες. Με άλλα λόγια, η κατακόρυφη αύξηση των κερδών τους καθίσταται νομοτελειακό, θα λέγαμε, φαινόμενο.
Όλα τούτα όμως, είναι λογικό να φέρουν και την αναμενόμενη αντίδραση. Αν και, όπως εύκολα γίνεται σαφές, μια τέτοια κίνηση είναι δύσκολη, το πρώτο βήμα, με τα πολλά, έγινε. Με αφετηρία την 27η Νοεμβρίου, τη φετινή Black Friday, το κίνημα MakeAmazonPay, διοργανώνει διεθνείς κινητοποιήσεις και μαζικές απεργίες σε πολλές αποθήκες της Amazon ανά την υφήλιο, καλώντας τον κόσμο να σαμποτάρει την ιστοσελίδα της, με ένα και μοναδικό αίτημα: Κάντε την Amazon να πληρώσει. Ουτοπική και ίσως περήφανη κίνηση; Ίσως. Παρόλα αυτά, αν σκεφτούμε πως εντός λίγων εβδομάδων, το παραπάνω κίνημα έχει υποστηριχθεί από δεκάδες οργανώσεις όλου του πλανήτη, με διόλου ευκαταφρόνητη ανθρώπινη βάση, καθώς και από εκατομμύρια πολίτες του κόσμου ξεχωριστά, θαρρώ πως μια μικρή χαραμάδα αισιοδοξίας μπορεί να εντοπιστεί μέσα στη γενικότερη δυστοπική περίσταση που επικρατεί. Διότι το ζήτημα εδώ, δεν έχει να κάνει τόσο με τον υπέρμετρο πλουτισμό τέτοιων επιχειρήσεων, για τον οποίο φυσικά ουδεμία αμφιβολία έχουμε πως ευθύνεται και η αξιοθαύμαστη οξύνοια των ιθυνόντων τους, αλλά με το γεγονός πως η ευφορία τους δεν υφίσταται δίχως την εξαθλίωση των υπολοίπων. Και τούτο ισχύει είτε μιλάμε για εργαζομένους είτε για επιχειρήσεις μικρότερου βεληνεκούς που ανήκουν στον ίδιο κλάδο, πολλές από τις οποίες είναι καταδικασμένες να αντιμετωπίσουν το φάσμα του κλεισίματος, δεδομένης της αδυναμίας τους να ανταπεξέλθουν σε αυτόν τον άνευ προηγουμένου ανταγωνισμό. Οπότε, η ουσιαστική απειλή για την οποία όλοι μας θα έπρεπε να επαγρυπνούμε είναι η ανεξέλεγκτη γιγάντωση τέτοιων πολυεθνικών, η οποία είναι μαθηματικά βέβαιο πως στέλνει στο λουκέτο όλες τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, εργαλειοποιώντας ταυτόχρονα το εργατικό προσωπικό τους με στόχο την διεκπεραίωση του τεράστιου φόρτου εργασιών, ενώ χτίζει ένα πανίσχυρο μονοπώλιο, λόγω του οποίου γίνεται αναπόφευκτη και η ασυδοσία που ήδη είναι υπαρκτή, ανάμεσα δηλαδή στις πολυεθνικές και στις κυβερνήσεις του κόσμου.
Το θέμα, λοιπόν, που αναδύεται για ακόμη μια φορά είναι να κατανοήσει σε πρώτη φάση ο καθένας κατά μόνας τη δύναμη την οποία κρύβει, εκείνη που αν χρησιμοποιήσουμε ύστερα ως κοινότητα είμαστε ικανοί να αλλάξουμε άρδην την πορεία των πραγμάτων. Εφόσον εμείς είμαστε εκείνοι που δώσαμε δύναμη σε πλατφόρμες όπως η Amazon, εμείς οι ίδιοι είμαστε εκείνοι που, ομοίως, μπορούμε να την πάρουμε πίσω, στέλνοντας συγχρόνως ένα βροντερό διάβημα. Με την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη αποστασιοποίησή μας από τα συγκεκριμένα brand names, μέχρις ότου αποκατασταθεί η δικαιοσύνη στους κανόνες της αγοράς και στο πεδίο της εργασίας, να είστε σίγουροι πως το πλήγμα για τις μετοχές τους θα είναι μεγάλο. Αυτό που μένει μόνο είναι να το πάρουμε απόφαση, ώστε να σταθούμε γερά στα πόδια μας, απαλλάσσοντας τους εαυτούς μας από τη θέση των υποχειρίων, βάζοντας μας σε θέση οδηγού. Εμείς να κινούμε τα νήματα της αγοράς, κι όχι να είμαστε το μέσο πλουτισμού των εξωφρενικά κραταιών πολυεθνικών.
Γεννημένος την εικοστή δεύτερη ημέρα του πρώτου Αυγούστου της χιλιετίας μας και μεγαλωμένος στο Γαλάτσι Αττικής, φοιτώ στο τμήμα της Φιλολογίας στην Αθήνα. Λάτρης της λογοτεχνίας, δεινός (;) ταβλαδόρος, φίλος των ταξιδιών και του αθλητισμού, Νταλαρικός και Μαλαμικός και πεπεισμένος ότι δεν γνωρίζω τίποτα γράφω στο t.a.m.book άρθρα γενικής θεματολογίας. Ή αλλιώς, ό,τι μου πει ο Μαντζεβελάκης!
0 Σχόλια